Wat zijn bioplastics?

Wat zijn bioplastics?

Bioplastics verschillen van conventionele plastics doordat de grondstof van bioplastics van biobased materiaal gemaakt is of dat het materiaal composteerbaar is of beide.

De term ‘biobased’ zegt enkel iets over de oorsprong van het materiaal en niets over de end-of-life. Met ‘biobased’ worden materialen bedoeld die gemaakt zijn van hernieuwbare grondstoffen zoals zetmeel, suiker, cellulose, melkzuur, eiwitten of via micro-organismen. Nu meestal nog afkomstig uit mais, biet, suikerriet, hout, aardappel, tapiocawortel of bijv. castornoten, maar in de toekomst vooral ook van restmaterialen en afvalstromen. Met de term ‘hernieuwbaar’ wordt over het algemeen een termijn binnen 10 jaar bedoeld. Biobased plastics kunnen composteerbaar of recyclebaar zijn maar zijn dat niet altijd.

Bioplastics worden onderverdeeld in drie groepen

1. biobased plastics (of deels biobased) die wél composteerbaar zijn (o.a. PLA, PHA, PBS, zetmeel- of cellulose gebaseerde plastics);
2. biobased plastics (of deels biobased) die niet composteerbaar zijn (o.a. bio-PE, bio-PET, bio-PA en bio-PTT);
3. niet biobased (dus oliegebaseerd) maar wél composteerbaar (o.a. PBAT, PCL).

Het verschil tussen bioplastics en biobased plastics is dus dat onder bioplastics een extra groep valt: de oliegebaseerde kunststoffen die wel volledig composteerbaar zijn (mits EN 13432 gecertificeerd).

Waar zijn bioplastics al te vinden?

Bioplastics worden gebruikt in een toenemend aantal markten – van verpakking, catering, consumenten elektronica, automotive, landbouw/tuinbouw en speelgoed tot textiel en andere segmenten. Hierbij worden bioplastics zowel toegepast in producten die bestemd zijn voor kortstondig gebruik als voor duurzame toepassingen, zoals hoesjes voor mobiele telefoons of interieuronderdelen voor auto’s.

Waarom gebruik maken van bioplastics in plaats van plastic?

Er zijn twee grote voordelen van biobased plastic producten in vergelijking met hun conventionele versies: er wordt bespaard op fossiele grondstoffen door gebruik te maken van (jaarlijks) hernieuwbare biomassa én het materiaal heeft de unieke eigenschap om CO2 te neutraliseren. Composteerbaarheid is daarbij een extra eigenschap van bepaalde soorten bioplastics. Deze eigenschap kan toegevoegde waarde geven aan de einde van de levensduur van een product.

We hebben veel geleerd van de huidige kunststof industrie maar nu is het tijd om de opgedane kennis in te zetten voor het innoveren en evolueren van de huidige conventionele plastics richting bioplastics.

Compostering van bioplastics

Met de term ‘composteerbaar’ wordt gerefereerd naar die materialen/producten die voldoen aan de Europese norm voor industriële compostering: EN 13432 of EN 14995 en die zonder toevoeging van kunstmatige additieven uiteenvallen in water, kooldioxide en biomassa.

Het proces van biologische afbraak is altijd afhankelijk van omgevingsfactoren (bijv. plaats of temperatuur), het materiaal zelf en van de toepassing. Het is overigens belangrijk om op te merken dat de eigenschap ‘composteerbaarheid’ niet afhankelijk is van de herkomst van het materiaal maar van de chemische structuur. Compost wordt gebruikt als bodemverbeteraar en vervangt ook deels minerale meststoffen. Meer info.

Recycling van bioplastics

Nu worden in Nederland bioplastics nog niet allemaal gerecycled, alleen de drop-ins Bio-PE en Bio-PET. In het buitenland is het echter al wel mogelijk om ook andere bioplastics zoals PLA te recyclen (o.a. via de loopla-techniek). Indien er voldoende massa van bioplastics in de kunststofsorteerstromen terechtkomen (via plastic inzameling), kunnen de diverse bioplastics ook naar behoren gesorteerd, gerecycled en/of gecomposteerd worden.